جرم مادون نفس چیست؟ و آشنایی با مجازات آن
اگر بر حواس یا اعضای بدن فردی توسط یک فرد دیگر آسیب وارد شود، متهم مرتکب به جرم مادون نفس شده است. این نوع جرم اگر عمدی انجام شود مجازات آن قصاص خواهد بود، اگر مجرم شرایط قصاص نداشته باشد باید نسبت به پرداخت دیه اقدام کند. در ادامه این مطلب به بررسی جرم مادون نفس چیست؟ و مجازات این نوع جرم خواهیم پرداخت، امیدواریم از مطالعه این مقاله از وب سایت دادخواه وکالت نهایت بهره را ببرید و اطلاعات لازم را در این زمینه بدست آورید.
جرم مادون نفس چیست؟
مطابق با قانون مجازات اسلامی وارد شدن هرگونه آسیب به تمامیت جسمی اشخاص جرم به شمار می رود، علاوه بر این مجرم کلیه آسیب هایی را که به جسم و جان دیگران وارد می کند باید جبران نماید. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که مجازات جرم مادون نفس چیست؟ در پاسخ به سوال مذکور باید باید بگوییم که برای جرم مادون نفس مانند جرم قتل خانوادگی در اغلب موارد مجازات شدیدی در نظر گرفته می شود. مجازات این نوع جرم قصاص، پرداخت دیه، جبران خسارت وارده و در مواردی نیز حبس تعزیری می باشد.
انواع جرم مادون نفس نیز عبارتند از:
- نقص عضو
- ایجاد تغییر در شکل عضو
- قطع عضو
- جراحت
- از بین رفتن منفعت عضو و…
مجازات جرم مادون نفس چیست؟
مجازات جرم مادون نفس چیست؟ همانطور که ذکر شد مجازات مختلفی با توجه به شدت جرم، برای جرم مادون نفس در نظر گرفته شده است که این نوع مجازات عبارتند از:
1.مطابق با قانون 386:” اگر متهم به صورت عمدی بر اعضای بدن بزه دیده آسیبی را وارد کند، در صورت تقاضای ولی بزه دیده یا خود شخص و وجود شرایط مقرر در قانون، مجازات قصاص برای این نوع جرم در نظر گرفته می شود. اگر هیچ نوع شرایط قانونی برای قصاص عضو موجود نباشد، مطابق با قانون مجازات، دیه یا حبس تعزیری قابل اجراء خواهد بود.”
2. مطابق با ماده 393 قوانین مجازات اسلامی شرایط قصاص برای این نوع جنایات عبارتند از:
- محل عضوی که قرار است قصاص عضو در آنجا انجام گردد با محل جرم مادون نفس یکسان باشد.
- بیم کشته شدن متهم بر اثر قصاص وجود نداشته باشد.
- بیم وارد شدن صدمه به سایر اعضای بدن متهم وجود نداشته باشد.
- امکان قصاص عضو کامل در مقابل قصاص عضو ناقص وجود دارد.
3. در برخی از موارد نمی توان مجازات جرم مادون نفس را اجراء کرد زیرا بیم وارد شدن آسیب به سلامتی متهم وجود دارد، در این صورت مطابق با ماده 401 قوانین مجازات اسلامی: ” در جنایات مامومه، دامغه، هاشمه،منقله و جائقه و سایر جنایات نظیر شکسته شدن استخوان و صدمات وارد شده به پوست که باعث ورم یا تغییر رنگ در پوست می شود، نمی توان مجازات قصاص را اعمال کرد، در این صورت متهم موظف به پرداخت دیه اعضای بدن می شود.”
4. در برخی از موارد مجازات جرم مادون نفس، حبس تعزیری می باشد. مطابق با ماده 614 قوانین مجازات اسلامی می توان گفت:” هر شخصی که به صورت عمدی مرتکب به ضرب و جرح علیه فرد دیگری شود و ضرب و جرح منجر به شکستن اعضای بدن، قطع عضو، از کار افتادگی عضو، ایجاد بیماری دائمی، زایل شدن عقل و… شود، در صورت عدم امکان قصاص برای متهم حبس تعزیری به مدت 2 تا 5 سال در نظر گرفته می شود.”
5. اگر متهم به حبس تعزیری محکوم شود و بزه دیده نیز درخواست دیه کند، متهم موظف به پرداخت دیه خواهد بود، در صورتی که متهم برای رساندن آسیب از چاقو، اسلحه و… استفاده کرده باشد علاوه بر سایر مجازات مذکور حبس از سه ماه تا یک سال برای وی در نظر گرفته می شود.
بررسی دیه انواع جرایم مادون نفس
دیه جرم مادون نفس چیست؟ در پاسخ به سوال مذکور باید بگوییم که دیه جرم مادون نفس به سه دسته زیر تقسیم بندی می شود:
1. دیه از بین رفتن منفعت بدن:
اگر بر اثر آسیب، حس شخص یا منفعت بدن وی از بین برود مجرم باید دیه پرداخت نماید، شایان ذکر است در صورت زایل شدن عقل بزه دیده نیز متهم موظف به دیه پرداخت خواهد بود. اگر حس بویایی یا حس چشایی بزه دیده بر اثر آسیب از بین برود، متهم مقدار دیه کمتری را باید پرداخت کند.
2. دیه اتلاف اعضای بدن:
اگر از عضوی که آسیب دیده فقط یک عدد در بدن موجود باشد نظیر نخاع، آلت تناسلی، بینی، زبان و… مجرم باید نسبت به پرداخت دیه کامل اقدام نماید. برای اعضای بدنی که دو عدد از آن ها در بدن وجود دارد نیز باید دیه به صورت کامل پرداخت شود.
3. دیه جراحات در جرم مادون نفس:
پزشکی قانونی باید میزان جراحت وارد شده را بررسی کند و مقدار آن را مشخص نماید، مطابق با تشخیص پزشکی قانونی مقدار دیه تعیین می شود و متهم موظف به پرداخت دیه خواهد بود.
بررسی مجازات جرم مادون نفس برای پزشکان
امروزه پیوند عضو در علم پزشکی رایج شده است به همین دلیل قانون گذاران شرایطی را برای انجام پیوند عضو تعیین کرده اند، برخی از پزشکان ممکن است بر خلاف قانون و به قصد سوء استفاده اعضای بدن بیماری را قطع نمایند و این عمل اگر باعث به خطر افتادن جان بیمار گردد، پزشک مجازات می شود.
اما مجازات جرم مادون نفس برای پزشکان چیست؟ مطابق با ماده 217 قانون مجازات اسلامی می توان گفت:” اگر پزشکی عمدا اقدام به قطع عضو بدن بیمار کند تحت تعقیب کیفری خواهد بود و با توجه به شدت جرم مجازات هایی که ذکر شد برای وی در نظر گرفته می شود.”
کلام آخر
اگر جرم مادون نفس عمدی انجام شود بدون تردید برای مجرم، مجازات سختی در نظر گرفته می شود، در صورتی که مجرم توسط بزه دیده یا ولی وی بخشیده شود با توجه به شدت جرم برای مجرم پرداخت دیه یا حبس در نظر گرفته می شود. برای رسیدگی و پیگیری جرم مادون نفس بهتر است از وکیل متخصص کمک بگیرید، علاوه بر این مجرم نیز می تواند در صورت تمایل برای دفاع از خود در جلسه دادگاه درباره جرم مادون نفس چیست؟ و مجازات این نوع جرم اطلاعاتی را بدست آورد.
