جرم قذف چیست و مجازات های آن ⚖️【آپدیت آخر】
بر اساس قانون انجام اعمال منافی عفت جرم محسوب می شوند؛ اما تهمت زدن در این رابطه نیز تحت عنوان جرم قذف قابل پیگیری می باشد و برای آن مجازات تعیین شده است. تهمت زنا یا لواط از مصادیق بارز این جرم هستند و در صورت اثبات بر اساس قانون مجازات اسلامی با آن برخورد می شود. باید گفت که حتی اگر شخص مقابل مرده باشد نیز این تهمت قابل پیگیری می باشد.
معنی جرم قذف چیست؟
بر اساس ماده 245 قانون مجازات اسلامی قذف به معنی تهمت و یا نسبت دادن اعمال منافی مانند زنا و لواط به دیگران می باشد. فرقی ندارد که شخص مرده یا زنده باشد؛ در هر صورت تهمت با هر بیان و مضمون می تواند مصداق این جرم باشد. امکان تحقق جرم قذف به صورت مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. به عنوان مثال شخصی به صورت غیر مستقیم به دیگر بگوید که تو فرزند پدرت نیستی! به این معنی که مادر فرد مرتکب جرم زنا شده است. حکم تهمت زدن به همسر نیز می تواند بر همین اساس صادر شود.
باید گفت که در قانون مجازات اسلامی آمده است که تهمت به دیگران در این رابطه باید بدون ابهام و روشن باشد. در واقع تهمت زننده باید از معنی لفظی که استفاده می کند مطلع باشد. در این حالت امکان دارد که مقذوف (شخصی که به وی تهمت زنا یا لواط داده شده است) از معنی این الفاظ مطلع نباشد.
ممکن است فردی به قصد نسبت دادن لواط و زنا به دیگری از الفاظی استفاده کند که هیچ ارتباطی با این دو نداشته باشند! اما این الفاظ در حقیقت اشاره به اعمال منافی عفت خویشاوندان فرد مانند پدر، مادر، برادر، خواهر و … داشته باشند. در این حالت فرد تهمت زننده بر برابر کسی که به وی تهمت زده است، مرتکب جرم قذف شده است و در صورتی که فرد از این تهمت آزرده شده باشد می تواند از وی شکایت کند. مجازات هتک حیثیت در فضای مجازی نیز می تواند با این موضوع مرتبط باشد.
مقذوف کیست؟
همانطور که می دانید اصطلاحات حقوقی در قانون مجازات اسلامی از شرع و اسلام گرفته شده اند و به همین دلیل عربی هستند. این امکان وجود دارد که برخی واژه ها در قانون برای عامه قابل درک نباشند. قذف در عربی به معنی انداختن و افکندن می باشد. این واژه در فقه به متهم کردن دیگران به زنا و لواط گفته می شود. کسی که تهمت بزند و جرم وی اثبات شود، قاذف و کسی که علیه وی تهمت زده شود، مقذوف می باشد.
باید گفت که در صورت اثبات جرم قذف، از این اصطلاحات استفاده می شود. بر اساس ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی تهمت اعمال منافی عفت به دیگران هر چند آن فرد مرده باشد، قابل پیگیری به صورت قضایی می باشد. در صورت اثبات جرم نیز برای آن حد قذف در نظر گرفته می شود. در نتیجه در هنگام پیگیری این مورد در دادگاه از اصطلاحات حقوقی و فقهی برای آن استفاده می شود.
مجازات حد قذف
در ادامه بحث اینکه جرم قذف چیست باید به مجازات حد قذف نیز اشاره کنیم. همانطور که ذکر شد تهمت رابطه نامشروع به دیگری در قانون اسلامی جرم محسوب می شود و در نتیجه برای آن مجازات تعیین شده است. برای قذف در قانون، مجازات حدی در نظر گرفته شده است. مجازات حدی در قانون شرع مشخص شده است و باید در صورت صحت جرم قذف توسط قاضی اعمال شود.
در ماده 250 قانون مجازات اسلامی به حد قذف اشاره شده است. بر اساس این قانون حد قذف 80 ضربه شلاق می باشد. برای اجرای حد قذف در قانون شرایطی وجود دارد که به شرح زیر می باشند:
- در صورتی که قذف شونده در زمان جرم قذف مسلمان، عاقل و بالغ باشد و به زنا و لواط تظاهر نکند. به این معنی که اگر قذف در خصوص یک کودک متظاهر به لواط یا زنا باشد، مجازات اعمال نمی شود.
- در صورتی که قذف شونده فردی غیر مسلمان، نابالغ و مجنون نباشد. در غیر این صورت مجرم به 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری (درجه شش) محکوم می شود.
- قذف به شخصی که به زنا و لواط تظاهر کند مجازاتی در پی ندارد.
- اگر تهمت جرم زنا یا لواط به دیگری به گونه ای باشد که انجام آن حد در پی نداشته باشد؛ مثلا مقذوف نا بالغ باشد. در این حالت نیز مجازات تنها 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری است.
- اگر قذف از طرف پدر یا جد پدری صورت بگیرد برای آن 31 تا 74 ضربه شلاق تعزیری در نظر گرفته می شود.
شکایت از جرم قذف
قبل از اینکه در خصوص شکایت از جرم قذف توضیح دهیم باید به این مورد اشاره کنیم که این جرم در دسته بندی جرم هایی قرار می گیرد که قابل گذشت می باشد. درواقع رسیدگی به این جرائم تنها در صورتی امکان پذیر است که شاکی وجود داشته باشد. اگر شاکی از ادامه شکایت منصرف شود می تواند مرتکب به جرم را ببخشد. در نتیجه شکایت و رسیدگی قضایی به آن نیز متوقف می شود.
بر طبق ماده 255 قانون مجازات اسلامی حدی که برای قذف تعیین می شود مصداق حق الناس می باشد. به همین دلیل برای پیگیری و اجرای آن باید شاکی درخواستی را مطالبه کند. همانطور که ذکر شد اگر در روند بررسی شکایت نیز شاکی منصرف شود، رسیدگی به آن متوقف می شود.
به منظور شکایت از جرم قذف باید به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه شود. در این راستا باید در سامانه ثنا ثبت نام انجام شود و شکواییه مطرح گردد. باید در هنگام طرح شکایت در این خصوص ادله کافی به دادگاه ارائه شود. امکان استفاده از شهادت شهود یا اقرار به منظور اثبات جرم نیز وجود دارد. باید گفت که حتی اگر شاکی از پیگیری این جرم گذشت کند؛ ورثه وی (به جز همسرش) می توانند بعد از وی اقدام به شکایت در این رابطه نمایند.
رسیدگی قضایی به جرم قذف
همانطور که ذکر شد در صورت وقوع جرم قذف می توان از طریق مراجعه به دفاتر خدمات قضایی شکایت خود را مطرح کرد. این روند از طریق سامانه ثنا انجام می شود و در این رابطه امکان طرح شکایات وجود دارد. باید در این راستا مدارک و شواهد نیز به همراه شکایت به دادسرا ارجاع داده شوند.
بعد از ارجاع شکایت در رابطه با تهمت زنا و لواط به دادسرا، در این خصوص رسیدگی مقدماتی انجام می شود. اگر مدارکی که بدین منظور به دادسرا ارائه شده اند، کافی باشند؛ قرار جلب و دادرسی برای مرتکب جرم صادر می شود. در این مرحله قاضی دادگاه باید به این پرونده رسیدگی کند.
گاهی برای اثبات جرم دلایل کافی وجود ندارد و در نتیجه قرار منع تعقیب توسط دادسرا صادر می شود. شاکی حق دارد در مدت زمان 20 روز نسبت به قرار منع تعقیب اعتراض کند. در صورت وارد بودن اعتراض، دادگاه کیفری دوباره جرم را مورد بررسی قرار می دهد. اگر شرایط برای اثبات جرم فراهم باشد، مجازات حد قذف صادر و اجرا می شود.
کلام آخر
اینکه جرم قذف چیست در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت. باید گفت که تهمت زنا و لواط به دیگران باید اثبات شود و در صورت عدم اثبات برای آن حد قذف در نظر گرفته می شود. شرایط متعددی برای اجرای حد قذف وجود دارند که در قانون مجازات اسلامی به آنها اشاره شده است. به عنوان مثال مقذوف باید عاقل و بالغ باشد. مراحل رسیدگی به جرم قذف از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی طی می شوند.
