خسارت عدم انجام تعهد چیست؟

افراد مختلف جامعه ممکن است طی یک توافق با مرجع قانونی و یا قرارداد کتبی در زمینه‌های گوناگون متعهد به انجام کاری شوند که عدم پایبندی به آن خساراتی را در پی داشته باشد. در صورت وقوع چنین مشکلی، خسارت عدم انجام تعهد برای فرد متضرر از طریق مراجع قانونی قابل پیگیری خواهد بود. عدم انجام تعهد و یا تأخیر در انجام آن در واقع یکی از متداول‌ترین مشکلاتی است که افراد در قرارداد‌های مختلف با آن مواجه می‌شوند. اما آیا پیگیری و مطالبه خسارت از شخصی که به تعهدات خود پایبند نبوده همیشه امکان‌پذیر است؟ در ادامه قصد داریم به نکات مهمی درمورد خسارت ناشی از عدم انجام تعهد بپردازیم و بگوییم تحت چه شرایطی قادر به مطالبه این خسارت خواهید بود.

نکاتی درباره خسارت عدم انجام تعهد

در هر یک از قرارداد‌های حقوقی مجموعه‌ای از تعهدات ذکر شده است که طرفین متعهد و ملزم به اجرای آن هستند. در صورتی که یکی از طرفین قرارداد از اجرای تعهدات خود سر باز زند، طرف دیگر می‌تواند از طریق قانونی ادعای خسارت نماید. بحث مطالبه خسارت پس از عدم اجرای تعهدات بیشتر در قرارداد‌های بین موجر و مستأجر، قرارداد‌های کاری و همچنین قرارداد‌های مشارکت در ساخت به چشم می‌خورد. طرفین تمام قرارداد‌هایی که دارای وجاهت قانونی هستند باید به مسئولیت‌ها و تعهدات ذکر شده در قرار داد پایبند باشند. در غیر این صورت طرف متضرر می‌تواند پس از مراجعه به دادگاه طرف غیر متعهد را ملزم به اجرای تعهدات و یا پرداخت خسارت نماید.

شرایط مطالبه خسارت در زمان عدم پایبندی یکی از طرفین به تعهدات

اگر در یک قرارداد، طرفین متعهد به انجام و یا عدم انجام کاری باشند، اما از اجرای تعهدات خود سرباز زنند، در برابر خسارتی که به طرف مقابل و یا حتی شخص ثالث وارد می‌کنند مسئول خواهند بود. در چنین موقعیتی فردی که متحمل ضرر و زیان شده می‌تواند خسارت عدم اجرای تعهدات را از فرد خاطی مطالبه نماید. مطالبه‌ی خسارت‌هایی که در نتیجه‌ی عدم اجرای تعهدات به وجود آمده تنها در شرایط خاصی امکان‌پذیر است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:

• بدیهی است که مهمترین شرط برای ادعای خسارت در زمان عدم انجام تعهد وارد شدن ضرر و زیان به یکی از طرفین می‌باشد. به بیان ساده‌تر، شما باید ثابت کنید از عدم انجام تعهدات ذکر شده در قرارداد خسارت دیده‌اید.
• خسارات به وجود آمده باید مستقیما ناشی از عدم انجام تعهد باشند. یعنی باید ثابت کنید شما به طور مستقیم در نتیجه‌ی عدم اجرای تعهدات متحمل ضرر و زیان و یا خسارت شده‌اید.
• شرط دیگر برای ادعای خسارت این است که زمان اجرای تعهدات سپری شده باشد. اگر طرف مقابل شما در زمان تعیین شده به تعهدات خود عمل نکند، شما تنها بعد از سپری شدن این بازه زمانی می‌توانید خسارت وارد شده به خود را مطالبه نمایید.
• تنها زمانی می‌توانید خسارت خود را از طرق قانونی پیگیری کنید که عدم انجام تعهدات در نتیجه‌ی بی‌مسئولیتی و پیمان شکنی عامدانه اتفاق افتاده باشد. بنابراین اگر عدم انجام تعهد به دلیلی خارج از اراده‌ی فرد متعهد، مثل تصادف و یا بیماری، اتفاق افتاده، قادر به مطالبه خسارت نخواهید بود.

اهمیت وجه التزام برای ادعای ضرر و زیان ناشی از عدم انجام تعهد

وجه التزام یا شرط جزا در واقع به مبلغی گفته می‌شود که به عنوان جریمه برای عدم عمل به تعهدات و یا تأخیر در انجام آن‌ها تعیین می‌شود. طرفین قرارداد همیشه از عدم اجرای تعهدات و در نتیجه ضرر و زیان ناشی از آن نگران هستند. به همین دلیل وجود وجه التزام به عنوان نوعی تضمین در هر قراردادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر یکی از طرفین از عدم انجام تعهدات توسط طرف دیگر خسارت ببیند، می‌تواند وجه التزام که پیش‌تر در قرارداد ذکر شده را طی یک دادخواست مطالبه نماید. اما وجود شرایط زیر برای رسیدگی به درخواست شما در دادگاه الزامی است:

• ذکر وجه التزام به مبلغ مشخص و مقطوع
• وجود قراردادی که از نظر قانونی صحیح و لازم الاجرا است
• سپری شدن مهلت اجرای تعهدات

طبق قانون وجه التزام تنها در صورتی به شخص آسیب دیده تعلق می‌گیرد که عدم انجام تعهد به تصمیم مستقیم و اراده‌ی طرف دیگر قرارداد اتفاق افتاده باشد. با توجه به پیچیدگی‌های قانونی در این زمینه بهتر است از یک وکیل متخصص خوب مشورت بگیرید.

سخن آخر

عدم انجام تعهدات یکی از عمده مشکلاتی است که افراد مختلف در قرارداد‌های گوناگون با آن مواجه می‌شوند. خسارت عدم انجام تعهد از نظر قانونی قابل مطالبه و پیگیری است و شما نیز می‌توانید پس از طی مراحل قانونی ضرر و زیان ناشی از عدم ایفا و یا تأخیر در ایفای تعهدات را جبران نمایید. همچنین می‌توانید سؤالات و نظرات خود درباره ضرر و زیان ناشی از عدم انجام تعهد در قرارداد را با ما در مجموعه دادخواه وکالت به اشتراک بگذارید.