سرقت حدی چیست و شرایط آن
سرقت حدی چیست، سرقت به دزدیدن اموال دیگران اشاره دارد. وقتی شخصی به صورت پنهانی مال دیگری را از آن خود می کند جرمی مرتکب شده است. در قانون برای دزدی مجازات هایی مشخص کرده اند. مجازات هایی که بر اساس نوع دزدی و میزان مال به سرقت رفته متفاوت است. سرقت حدی نوعی سرقت بوده که در آن حد مجازات تعیین شده که در این مقاله از دادخواه وکالت به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.
سرقت حدی چیست؟
هر نوعی دزدی جرم محسوب می شود. اگر فردی در جیب شخص دیگری دست برده و مال او را بر دارد بدون این که فرد بداند دزدی است. این کار در هر مکانی که صورت گیرد یعنی چه در محیط خانه و چه در خیابان باشد دزدی قلمداد می شود.
علاوه بر این، شخصی برای مراقبت از اموال نقدی خود مکانی مانند گاو صندوق تهیه کرده و دارایی خود را در آن قرار داده است. چناچه دزدان محل اختفای گاو صندوق را پیدا کرده و توانسته باشند با باز کردن رمز آن به دارایی مالی دسترسی پیدا کنند سرقت حدی رخ داده است؛ زیرا در آن شرایط دزد از طریق هتک حرز به مال رسیده است. یعنی یا قفل گاو صندوق را شکسته و یا این که به خود آن آسیب وارد نموده است.
البته ذکر این نکته مهم است که در سرقت حدی باید فردی که حرز را هتک کرده با دست خود محتویات درون صندوق را خالی کند تا سرقت حدی به حساب آید. به طور مثال، وقتی دو نفر با یکدیگر تصمیم به سرقت می گیرند یک نفر مسئول باز کردن قفل صندوق و نفر دیر مسئول برداشتن موجودی صندوق است این نوع دزدی سرقت حدی به حساب نخواهد آمد.
انواع مجازات سرقت حدی چیست؟
تعیین مجازات سرقت حدی، بستگی به این دارد که سرقت حدی توسط یک شخص برای بار چندم رخ داده است. شخص که اولین بار است دچار سرقت حدی شده مجازات آن قطع کردن انگشتان دست است. به این صورت که از دست راست چهار انگشت منهای انگشت شست برای قطع انتخاب می شود. اگر سارق در مرتبه اول متنبه نشده و مجدد دچار سرقت حدی شد مجازاتی که برای بار دوم برای او لحاظ می شود قطع کردن پا است.
چنانچه سارق همچنان به سرقت حدی ادامه داده و بعد از مجازات های سنگین در مرتبه نخست و مرتبه دوم همچنان این جرم را مرتکب شود در این مرحله قانون او را به یک حبس مادام العمر محکوم می کند. البته در طی چنین حبسی سارق می تواند به عفو امیدوار باشد؛ زیرا در صورت داشت اخلاق نیکو در زندان ممکن است مشمول عفو شود. اگر سارق بخشیده شد و از زندان خارج گشت و برای بار چهارم دچار سرقت حدی شد در این مرحله حکمی که برای مجازات او تعیین می شود اعدام است.
شرایط سرقت حدی چیست؟
برای این که یک دزدی به عنوان سرقت حدی به حساب آید باید دارای شرایط زیر باشد:
- قانون، مال بودن آن را تعیین کرده باشد.
- مال در یک محیط امن گذاشته شده باشد.
- هتک حرز صورت گرفته باشد.
- بعد از هتک حرز (باز کردن و یا شکستن) شخص سارق مال را بر دارد.
- هتک حرز و یا برداشتن مال در خفا انجام شود.
- سارق هیچ رابطه نسبی با صاحب مال نداشته باشد.
- مال به سرقت رفته موقوفه نباشد.
- دارنده مال قبل از شکایت سارق را نبخشیده باشد.
آیا با تفاوت سرقت حدی و تعزیری آشنا هستید؟
ممکن است این سوال پیش آید که تفاوت سرقت تعزیری و سرقت حدی چیست، در این مطلب به بررسی تفاوت های این دو نوع دزدی پرداخته می شود. چنانچه سرقتی در قانون حدی نباشد سرقت تعزیری است. همانطور که بیان شد در سرقت حدی حد و حدود مجازات و نوع آن در شرع آمده است ولی در سرقت تعزیری حدی مشخص نشده و موقعیت جرم و نوع مجازات آن را قانون مشخص می کند.
در سرقت تعزیری هنگامی که مدارک کافی برای سارق شدن فرد وجود داشت بدون در نظر گرفتن جوانب شرعی مجازات انجام می شود. نحوه مجازات نیز در سرقت حدی و تعزیری با یکدیگر تفاوت دارد. در سرقت حدی مجازات ها سنگین و از قطع انگشتان دست شروع و به اعدام ختم می شود. در سرقت تعزیری نیازی به قطع جوارح و یا اعدام وجود نداشته و مجازات می تواند محدود به حبس و یا تعداد ضربات شلاق باشد. فقه سرچشمه سرقت حدی و قانون سرچشمه سرقت تعزیری است. علاوه بر این، سرقت حدی مستلزم وجود شرایط خاصی است. در صورتی که شرایط سرقت حدی وجود نداشته باشد آن یک سرقت تعزیری به حساب می آید.
کلام آخر
سرقت حدی نوعی از سرقت است که علاوه بر مشخص بودن حد آن مجازات های در نظر گرفته نیز با سرقت تعزیری متفاوت می باشد. به طور کلی، در این نوع سرقت هتک حرز اتفاق می افتد و برای مجازات باید دست و یا پای سارق قطع شود. در این مقاله ابتدا به بررسی این مورد که سرقت حدی چیست پرداخته شد و سپس انواع سرقت حدی و شرایط این نوع سرقت بیان گردید. در آخر نیز به تفاوت سرقت حدی و سرقت تعزیری پرداخته شد.