عقد بیع چیست؟ شرایط و مدت زمان

عقد بیع چیست از سوالات پرتکرار در خصوص این اصطلاح فقهی و حقوقی است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت. در این خصوص اغلب مواردی از قبیل شرایط صحت عقد بیع، بیع در لغت و اصطلاح، عقد بیع در قانون مدنی و ثمن در عقد بیع مطرح می شوند.

بسیاری از اصطلاحات فقهی در قانون نیز مطرح هستند و جنبه حقوقی دارند که قرارداد بیع یکی از آنها می باشد. هنگامی که دو نفر به منظور عقد بیع اقدام می کنند، متعهد می شوند که مالی بین آن ها انتقال پیدا کند. این مال در ازای پرداخت پول می باشد و باید مشتری پولی را به فروشنده یا بایع پرداخت کند. آگاهی از اوصاف عقد بیع می تواند به ما در درک بهتر این نوع قرارداد کمک کند.

ممکن است در این خصوص مشکلات و اختلافاتی پیش آید که چون این قرارداد جنبه حقوقی دارد، قابل پیگیری می باشد. اگر شما نیز در این خصوص مشکلی دارید می توانید با وکلای باتجربه در این خصوص مشورت کنید.

طبیعتا وکلا به دلیل آشنایی با مسائل حقوقی می توانند شما را در این رابطه راهنمایی کنند. از این رو همواره توصیه می شود که در صورت بروز مشکل در عقد قرارداد و معاملات، ابتدا با وکیل مشورت کنید. هر قراردادی دارای شرایط خاص خود است و عقد بیع نیز از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل ما در این مطلب بعد از ذکر تعریف دقیق از قرارداد بیع، شرایط آن را نیز ذکر خواهیم کرد.

عقد بیع چیست؟

به منظور ذکر شرایط و مدت زمان عقد بیع ابتدا باید بدانیم که عقد بیع چیست و چه کاربردی دارد. باید گفت که عقد یا قرارداد بیع به منظور معامله مال بین فروشنده و مشتری بسته می شود. مالکیت فروشنده در ازای پرداخت پول از جانب مشتری به وی انتقال داده می شود. می توان این تعریف را به گونه ای دیگر نیز بیان کرد که خریدار در ازای پرداخت پول مالکیت مال فروشنده را خواهان می شود.

بیع کلمه ای عربی است و در اصطلاحات فقهی کاربرد دارد. بیع به معنی داد و ستد یا همان خرید و فروش است و از متداول ترین انواع قرارداد برای خرید و فروش مال محسوب می شود. می توان گفت که این قرارداد یکی از اصلی ترین انواع عقد در سیستم حقوقی به شمار می رود. در خصوص بستن این قرارداد باید شرایط، ارکان و آدابی را انجام داد که ما در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

شرایط عقد بیع کدامند؟

هر قراردادی دارای شرایط و اصول مخصوص به خود می باشد. در این راستا قرارداد بیع نیز همین گونه است و بر اساس قانون باید دارای شرایط خاصی باشد. به منظور درک بهتر اینکه عقد بیع چیست باید این شرایط که بر طبق ماده 190 قانون مدنی هستند را بیان کنیم:

• مهم بودن رضایت و قصد طرفین از انجام معامله: به منظور عقد بیع باید طرفین معامله هر دو رضایت کافی را برای انجام معامله داشته باشند. همچنین این موضوع اهمیت دارد که قصد طرفین از انجام معامله مشخص شود. در این صورت می توان گفت که یکی از شروط اصلی قرارداد بیع، رضایت و مشخص بودن قصد طرفین است.
• شرط تملک و اهلیت دو طرف معامله: هنگامی که یک ملک از طریق قرارداد بیع انتقال پیدا می کند یکی از شروط اصلی آن این است که فروشنده در این خصوص دارای تملک و اهلیت باشد. به این معنی که مال متعلق به وی باشد تا بتواند نسبت به معامله آن اقدام کند.
• مشخص و معین بودن موضوع قرارداد: در قرارداد بیع نیز مانند هر نوع قرارداد دیگر باید موضوع معامله مشخص باشد تا بتوان بر اساس آن قرارداد را منعقد کرد.
• شرط مشروعیت معامله: به منظور عقد بیع باید موردی که معامله می شود، مشروع باشد. به این معنی که بیع باید همسو با قانون باشد و در واقع ممنوعیت قانونی نداشته باشد.

مانند هر قرارداد دیگری به منظور مشروعیت و قانونی بود باید شرایط قرارداد بیع نیز رعایت شوند. حال که با شرایط این نوع قرارداد آشنا شدیم بهتر است در خصوص مدت زمان و ارکان آن نیز صحبت کنیم.

مدت زمان عقد بیع

در راستای بحث اینکه عقد بیع چیست باید در خصوص مدت زمان آن نیز صحبت کنیم. زمان به عنوان یکی از شروط در قرارداد می تواند ذکر شود. اگر در ضمن قرارداد بیع دو طرف شرط کنند که در مدت زمان معینی باید ثمن به مشتری داده شود، باید به آن عمل شود. در غیر این صورت طرف مقابل حق دارد که معامله را فسخ کند و نسبت به اخذ مبیع اقدام کند.

تعیین مدت زمان در عقد بیع بستگی به توافق دو طرف دارد. به همین دلیل نمی توان مدت دقیقی برای آن ذکر کرد. به عنوان مثال فروشنده باید در مدت زمان 6 ماه ثمن را به مشتری بدهد.

ارکان قرارداد بیع چه هستند؟

در تعریف اینکه عقد بیع چیست ما رکن های این نوع قرارداد تا حدودی آشنا شدیم. برای عقد یک قرارداد باید ارکانی وجود داشته باشند تا قرارداد منعقد شود. به همین دلیل ما در این بخش ارکان قرارداد بیع را ذکر خواهیم کرد که عبارتند از:

• رکن ایجاب و قبول در عقد بیع: به منظور نشان دادن قصد طرفین قرارداد بیع، رکن ایجاب و قبول باید وجود داشته باشد.
• رکن خریدار و بایع: اگر قصد داریم قرارداد بیع را منعقد کنیم باید دو رکن خریدار و بایع وجود داشته باشند. این افراد در حکم طرفین قرارداد هستند.
• مال به منظور فروش: در قرارداد بیع یک مال مانند ملک باید از طرف فروشنده به خریدار منتقل شود. به همین دلیل در نبود مال قراردادی هم بسته نمی شود.
• ثمن قرارداد: ثمن قرارداد یا ثمن معامله در حقیقت بهای آن است که باید از طرف مشتری یا خریدار به بایع پرداخت شود.

در صورت عدم وجود هر کدام از ارکان عقد بیع امکان انعقاد آن وجود ندارد. این رکن ها باید وجود داشته باشند تا بتوان قرارداد را از طریق آن ها منعقد کرد.

کلام آخر

به منظور آشنایی با قرارداد بیع باید بدانیم که عقد بیع چیست و چه شرایطی دارد که در این مقاله به این موضوعات اشاره شد. آشنایی با ارکان عقد بیع، شرایط و مدت زمان آن می تواند به ما در شناخت آن کمک بیشتری کند. در این خصوص باید تمامی شرایط رعایت شوند تا قرارداد وجه قانونی و حقوقی پیدا کند.