ایقاع چیست و چه تفاوتی با عقد دارد؟

در این مقاله دادخواه وکالت می خواهیم بررسی کنیم که ایقاع چیست و تفاوت آن با عقد را شرح دهیم. زمانی که افراد متعهد می شوند که کار یا خدمتی خاص را انجام دهند، از لحاظ حقوقی به آن ایقاع گفته می شود. ایقاع دارای تاثیرات حقوقی می باشد. تاثیراتی که می تواند یک طرف تعهد باعث به وجود آمدن آن گردد. به این صورت که در ایقاع نقش یکی از طرفین برای دادن برای قانونی کردن تعهد می تواند موثر باشد. در واقع اراده یک طرف معامله می تواند باعث شود که زیر پا گذاشتن تعهد پیگرد قانونی داشته باشد.

ایقاع چیست؟

کلیه اعمال حقوقی را در دو عنوان ایقاع و عقد طبقه بندی می کنند. آنچه که باعث مشروعیت یافتن ایقاع می شود اراده طرفین است. البته باید ذکر کرد که بر خلاف عقد که برای تایید شدن اراده دو طرف مهم بوده و اگر هر کدام از طرفین قصد و اراده ای برای به رسمیت یافتن قرار داد نداشت عقد کنسل می شود. در ایقاع این مورد مطرح نیست و اراده یک شخص خود تعیین کننده ادامه کار می باشد. از این رو در تعریف ایقاع بیان می کیم یه فعل حقوقی بوده که بر اساس اراده یک فرد صورت می پذیرد و چنانچه دارای عواقب باشد، عواقب و پیامد آن فقط مختص به همان فرد است و دیگری در این مورد درگیر نمی شود.

اقسام ایقاع کدام است؟

بعد از این که در مطلب قبل توضیح دادیم ایقاع چیست، در این مطلب می خواهیم بیان کنیم که ایقاع یک مورد نبوده بلکه دارای اقسامی می باشد. موارد متعددی در تقسیم بندی ایقاع نقش دارند. بر اساس مراتب رخداد ایقاع به دو مورد زیر تقسیم می شود:

• ایقاع ارادی

برای این نوع ایقاع به رضایت و اراده فرد بدون توجه به هدفی که از انجام این کار داشته نیاز است. در این مورد ایقاع می تواند به صورت نوشته و یا به شکل گفتار محقق شود.

• ایقاع شرایطی

برای محقق شدن این نوع از ایقاع و برای این که اثر آن به درستی اجرا گردد باید علاه بر مشخص بودن هدف ایقاع، شرایط آن نیز فراهم باشد. برای این مورد می توان طلاق زوجین را مثال زد، به این صورت زمانی که تعهد زوجیت بین دو نفر باید از بین برود نیازمند آن است که صیغه مربوط به طلاق به درستی قرائت شده و حداقل دو نفر شاهد عاقل و بالغ نیز در محل حضور داشته باشند. برای ایقاع می توان تقسیم بندی دیگری بر اساس نتیجه و پیامد در نظر گرفت:

• ایقاع یک سویه

در این نوع ایقاع، پیامد فقط متوجه یک طرف می شود.

• ایقاع دو سویه

این مدل از ایقاع پیامدهایی برای دو طرف ایقاع کننده ایجاد می کند.

شروط ایقاع چیست؟

برای این که ایقاع به درستی انجام گیرد باید شروط زیر وجود داشته باشد:

• خواست

داشتن رضایت و این که فرد بر اساس خواست خود به این مورد بپردازد الزامی می باشد. این شروط برای تمامی انواع ایقاع لازم اجرا است. در واقع ایقاع را نمی توان به زور و یا این که فرد را با ضرب تهدید وادار به این کار کرد.

• اهل بودن

لازم است فردی که بر اساس اراده خود تصمیم به ایقاع گرفته مورد بررسی قرار گیرد که آیا اهلیت دارد یا خیر، به علاوه سالم بودن قوه تعقل او نیز در این زمینه حایز اهمیت فراوان می باشد.

• مشخص بودن موضوع ایقاع

ایقاع نباید بدون دلیل و داشتن یک موضوع واضح و روشن انجام شود. در واقع ایقاع بر اساس یک موضوع مشخص تعیین شده است.

• اجازه

باید اجازه قانونی یا همان مشروعیت برای انجام این کار وجود داشته باشد. ایقاع در مسایل غیر قانونی اعمال نمی گردد.

پیامد ایقاع چیست؟

انجام عمل ایقاع در برگیرنده آثار و پیامدهایی است. به این صورت که اگر ایقاع بر اثر یک بدهی مالی صورت گرفته باشد، اثر آن به این گونه است که بدهی از شخص برداشته می شود. در شرایطی که ایقاع در زمینه طلاق باشد. با صورت پپذیرفتن ایقاع اثری که برای مرد می ماند پرداخت مهریه زن به صورت کامل است.

کلام آخر

در این مقاله بیان کردیم که ایقاع در قوانین و علم حقوق آن عملی را در بر می گیرد که یکی از طرف ها بر اساس میل و رغبت خود باعث آن می شود. برخلاف عقد که رسمیت و قانونی شدن آن به وجود توافقات دو طرفه نیازمند است ایقاع چنین شرطی را ندارد.