وکالت تام الاختیار چیست؟
وکالت تام الاختیار یکی از انواع وکالت است که در ذهن افراد عادی تعریف و باوری دارد که این تعریف در برخی مواقع با آنچه در قانون می خوانیم، تفاوت دارد. از این رو بر آن شدیم تا در این مقاله این نوع از وکالت را از زوایای گوناگون بررسی کنیم تا جای سوالی در این بحث باقی نماند. با ما همراه باشید.
طبق قوانین ایران، وکالت، می تواند برای انجام امور مختلفی، نظیر انجام یک کار اداری یا خرید و فروش، همچنین، انجام امور قضایی و دادگستری، داده شود. اما باید بدانید که با توجه به تفاوت شرایط و قواعد هر یک از مسائلی که در خصوص آن ها، اعطای وکالت می گردد، قانون گذار، شرایط و انواع مختلفی را برای اعطای وکالت به دیگری، پیش بینی کرده است. آنچه در مورد وکالت در قانون باید بدانید مطابق ماده 656 قانون مدنی، به شرح زیر است:
“وکالت، عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری، نایب خود می نماید.”
وکالت تام الاختیار
در ابتدای این مقاله با اصل وکالت در قوانین آشنا شدیم. گفتنی است که بر اساس ماده 660 قانون مدنی، اعطای وکالت به دیگری، می تواند به دو صورت از قرار زیر صورت گیرد:
- مطلق
- مقید
این ماده، در این خصوص، مقرر می دارد: “وکالت، ممکن است به طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید و برای امر یا امور خاصی.”
اما در این بین، اعطای وکالت تام الاختیار آن است که، موکل، به موجب این عقد، دیگری را در انجام تمام امور، اعم از مالی و اداری مربوط به یک موضوع، نایب خود می نماید. حال که با معنا و مفهوم این نوع وکالت آشنا شدید به سراغ زوایای دیگر این موضوع می رویم. لازم به ذکر است برای حصول اطمینان قبل از هر اقدامی، مشاوره با وکلای برتر توصیه می شود. به منظرو دسترسی به راه های ارتباطی کلیک کنید.
اعطای وکالت تام الاختیار
اعطای این وکالت تام الاختیار می تواند به دو صورت از قرار زیر انجام پذیرد:
- با یک وکالتنامه عادی، صورت گیرد.
- یا بر اساس یک وکالتنامه رسمی که در محضر، تنظیم شده است.
البته این نکته را به خاطر بسپارید که برای مراجعه به ادارت و مراجع مختلف، صرفا وکالتنامه رسمی، پذیرفته می شود. از طرفی یکی از نکاتی که در اعطای این وکالت باید در نظر بدارید را در ماده 662 قانون مدنی می خوانیم. این ماده مقرر می دارد که وکالت، باید، در امری داده شود که خود موکل، بتواند آن را بجا آورد. وکیل هم باید کسی باشد که برای انجام آن امر، اهلیت داشته باشد.
انواع وکالت تام الاختیار
وکالت تام الاختیار به دو دسته کلی تقسیم می شود. این دو دسته عبارت اند از:
- ساده: همان طور که از نام آن مشخص است در این نوع وکالت موکل می تواند هرگاه که بخواهد وکیل خود را برکنار کند.
- بلاعزل: این نوع وکالت معمولا جهت مسائلی چون خرید و فروش ماشین یا ملک و موضوعاتی از این دست مورد استفاده قرار می گیرد. که در آن امکان عزل وکیل وجود ندارد.
موارد استفاده هر کدام از این انواع برای افراد متفاوت خواهد بود و در هنگام عقد وکالت باید به آن ها توجه شود.
موارد کاربرد وکالت تام الاختیار
در قسمت قبل به این نکته اشاره کردیم که از هر کدام از انواع وکالت تام الاختیار در موارد مختلف استفاده می کنیم. حال در این قسمت می خواهیم به مهمترین کاربرد های این عقد وکالت اشاره کنیم.
- وکالت در فروش
- در طلاق
- وکالت در ارث
در ادامه هر کدام از این کاربرد ها را به صورت جداگانه و مجزا بررسی می کنیم.
وکالت تام در فروش
یکی از مواردی که وکالت تام الاختیار در آن کاربرد دارد بحث فروش است که در آن فرد با وکالتی که به وکیل خود می دهد اختیارات فروش مانند فروش ملک و سایر دارای خود را به او می سپارد.
وکالت تام در طلاق
از دیگر مواردی که فرد می تواند به دیگری وکالت تام الاختیار دهد بحث طلاق است. از آنجایی که در قانون حق طلاق به مرد داده شده است مرد به همسرش وکالت می دهد تا طلاق با شرایط مندرج در وکالتنامه بدون حضور او و از طریق انتخاب وکیل دادگستری خود صورت پذیرد.
وکالت تام در ارث
در این مورد ممکن است بعد از فوت مورث ،ورثه حین الفوت وکالت تام الاختیار برای انجام امور موروثی دهند که در این صورت اگر وکیل تمامی اموال را به ضرر دیگر ورثه منتقل کند وراث می توانند برای دریافت سهم الارث خود از شخص وکیل یا منتقل کننده شکایت کنند.
شرایط وکالت تام الاختیار
هر عقدی برای انعقاد مطابق با قانون باید دارای شرایطی خاص باشد. وکالت تام الاختیار نیز به عنوان عقد ردر قانون مدنی، از این قتعده پیروی می کند و دارای شرایطی از قرار زیر است:
- اهلیت موکل، برای اعطای وکالت، به دیگری که بدین معنا می باشد که موکل، محجور نبوده و عاقل و بالغ باشد. همچنین اهلیت وکیل و قبول وکالت از سمت او.
- قابل انجام بودی اموری که موکل، در خصوص آن ها، اعطای وکالت می کند، توسط شخص خود او.
- وجود قصد و رضا در اعطای وکالت و قبول آن
- مشروعیت جهت و معین بودن موضوع عقد وکالت. بدین معنا که هدفی که برای انجام آن، اعطای وکالت می شود، قانونی و شرعی باشد.
- موضوع وکالت نیز معین و مشخص باشد.
- قابل انجام بودی اموری که موکل، در خصوص آن ها، اعطای وکالت می کند، توسط شخص خود او.
مدارک لازم برای وکالت تام الاختیار
چه مدارکی برای اعطال وکالت تام الاختیار لازم داریم؟ در پتپاسخ به این سوال باید بگوییم که این نوع اعطال وکالت، مستلزم ارائه مداکر یاز قرار زیر است:
- مدارک هویتی مربوط به موکل، یعنی کسی که قصد اعطای وکالت را دارد.
- مدارک هویتی مربوط به وکیل.
- سند ازدواج، چنانچه، موکل، قصد داشته باشد، در انجام امور طلاق، به دیگری، وکالت دهد. یا مدارک مثبت مالکیت موکل، چنانچه، قصد داشته باشد، در فروش مواردی نظیر ملک و خودرو، به دیگری، وکالت دهد.
ابطال وکالت تام الاختیار
چه مواردی باعث ابطال قرارداد وکالت تام الاختیار می شود؟ هر عقدی با توجه به نوع و شرایط تحقق آن مواردی را در خود جای می دهد که اگر با آن مواجه گردد، سببی برای ابطال آن خواهد بود. این موارد برای این نوع از وکالت عبارت اند از:
- حجر و جنون و سفه موکل و وکیل(در امور مالی) یا فوت آن ها
- اعلام اراده یکی از طرفین عقد وکالت، یعنی، وکیل یا موکل، مبنی بر برهم زدن عقد
- یا استعفا و عزل
البته، برهم زدن عقد این وکالت که به صورت بلاعزل داده شده باشد، با اعلام اراده یک طرفه موکل، ممکن نیست. این بدان معناست که موکل، باید بتواند خیانت یا سوء استفاده وکیل، از اختیاراتش را به محکمه، ثابت کند. یا وکیل و موکل با یکدیگر، به توافق، به دفاتر اسناد رسمی، رفته و وکالت را برهم بزنند. جهت مطالعه بیشتر در امور مرتبط کلیک کنید: ابطال و فسخ وکالت بلاعزل
کلام آخر در وکالت تام الاختیار
در این مقاله با مفهوم، انواع، شرایط اعطا و موارد کاربرد وکالت تام الاختیار آشنا شدیم. در این بخش به منظور سخن پایانی می خواهیم به یکی از پرتکرار ترین سوالات در این موضوع پاسخ دهیم. آیا این وکالت بعد از مرگ موکل اعتبار دارد؟ در پایخ باید بگوییم، همان طور که در بخش های قبلی به آن اشاره شد یکی از مواردی که سبب ابطال وکالتنامه تام الاختیار می شود فوت وکیل یا موکل است. در نتیجه می توان گفت بعد از مرگ موکل وکالتنامه نیز باطل می شود.
