آیا وصیت شفاهی اعتبار دارد؟
وصیت کردن در دین اسلام جزو اعمال مستحب و در عین حال پسندیده به شمار می رود و همواره به مسلمانان توصیه می شود که قبل از مرگ وصیت نامه ای را تنظیم نمایند تا بتوانند تکلیف دارایی های خود را پس از مرگ روشن کنند. در دین اسلام به ورثه نیز توصیه می گردد تا وصیت متوفی را اجراء نمایند. وصیت نامه به صورت انواع مختلف شفاهی و کتبی تنظیم می شود، سوالی که ممکن است برای شما پیش بیاید این است که آیا وصیت شفاهی اعتبار دارد؟ برای یافتن پاسخ سوال مذکور تا پایان این مقاله از وب سایت دادخواه وکالت همراه ما باشید.
آیا وصیت شفاهی دارای اعتبار است؟
وصیت نامه شفاهی به وصیت نامه ای اطلاق می گردد که به صورت رسمی تنظیم نشده است و متوفی قبل از فوت، وصیت خود را به صورت زبانی به ورثه اعلام کرده است و وضعیت اموال خود را نیز روشن کرده است. متوفی می تواند به کمک وصیت نامه شفاهی اموال خود را بین وراث تقسیم نماید. آیا وصیت شفاهی اعتبار دارد؟ یکی از چالش برانگیزترین سوالاتی که در مورد این نوع وصیت نامه به وفور پرسیده می شود و برای این نوع وصیت نامه نیز قوانینی در نظر گرفته شده است.
بررسی اعتبار وصیت نامه شفاهی در قانون
آیا وصیت شفاهی اعتبار دارد؟ قبل از پاسخ دادن به این سوال مثالی را برای شما عزیزان بازگو می کنیم، فرض کنید که متوفی به صورت شفاهی وصیت کرده است که یکی از فرزندانش پس از فوت ایشان صاحب املاک وی گردد، در این صورت فرزند می تواند پس از فوت پدر یا مادر خود به دادگاه مراجعه کند، ولی باید توانایی اثبات وصیت نامه شفاهی را در دادگاه داشته باشد.
مطابق با قوانین کشور ما، تنها وصیت نامه که دارای اعتبار است، وصیت نامه کتبی می باشد که این نوع وصیت نامه به شکل رسمی و توسط متوفی تنظیم می گردد. شایان ذکر است وصیت نامه شفاهی فاقد اعتبار قانونی می باشد، برای روشن شدن این مطلب مثالی می زنیم؛ فرض کنید که فرزندی مطابق با وصیت نامه شفاهی پدر یا مادر خود صاحب خانه ای شده است، مطابق با شرع، وی می تواند خانه را دریافت نماید ولی اگر با مخالفت ورثه مواجه گردد دیگر نمی تواند به صورت قانونی مالک خانه شود. اگر سایر وراث موافقت خود را اعلام نمایند، فرزند متوفی می تواند به راحتی حق و حقوق خود را دریافت نماید.
نکته قابل توجه این است که وصیت کتبی از نظر قانونی دارای هیچ اعتباری نیست ولی اگر چنین وصیت نامه ای وجود داشته باشد، اجرای آن از نظر شرعی بر وراث واجب خواهد بود و در صورتی که به وصیت عمل نکنند مدیون متوفی خواهند شد.
حکم شرعی در رابطه با وصیت نامه شفاهی چیست؟
مطابق با دین اسلام، تنظیم وصیت نامه توسط متوفی، مستحب موکد به شمار می رود و در صورتی که فردی قبل از فوت خود، وصیت نامه ای را تنظیم کند باید پس از مرگ متوفی به وصیت وی عمل شود. از نظر شرعی هیچ تفاوتی بین وصیت نامه شفاهی یا کتبی وجود ندارد و حکم شرعی این است که وصیت شفاهی باید توسط موصی له یا وصی اجراء شود. اگر متوفی به صورت لفظی یا شفاهی امری را وصیت نماید ولی ورثه وی به دلیل نشنیدن وصیت شفاهی یا هر نوع دلیل دیگری مفاد وصیت نامه را قبول نداشته باشند می توانند از انجام وصیت نامه خودداری نمایند.
از نظر شرعی اگر متوفی، وصیت نامه خود را به صورت شفاهی تنظیم نماید عمل به وصیت واجب شرعی است زیرا آخرین خواسته متوفی همین امر بوده است. شایان ذکر است که متوفی نمی تواند بیشتر از 1/3 اموال خود را مورد وصیت قرار دهد و وصیت مازاد بر ثلث نیز نیازمند رضایت سایر ورثه است.
آیا وصیت نامه شفاهی دارای اعتبار است و می توان آن را در دادگاه اثبات کرد؟
مطابق با قوانین، وصیت نامه شفاهی در موارد زیر دارای اعتبار است:
- وصیت نامه شفاهی در صورتی معتبر است که فرد زندانی یا ارتشی باشد و هیچ راهی به خارج نداشته باشد، در این گونه موارد فرد می تواند در حضور یک افسر یا هم ردیف خود و دو گواه، وصیت نامه اش را بیان کند. اگر فرد نظامی یا فرد ارتشی مجرم یا بیمار باشد می تواند وصیت نامه خود را نزد رییس بهداری ارتش یا مدیریت بیمارستان بیان نماید.
- اگر افراد عادی وصیت نامه خود را نزد دو شاهد بیان کنند و یکی از شاهدین با ذکر تاریخ و محل انجام وصیت، آن را مکتوب نماید و وصیت کننده و دو گواهان، ذیل وصیت نامه را امضاء کنند در این صورت وصیت نامه تا یک ماه و تا زمانی که موصی فرصت مناسبی را برای تنظیم وصیت نامه خود به صورت رسمی پیدا کند قابل اعتبار خواهد بود.
- دادگاه باید هر یک از شرایط مذکور را مورد بررسی قرار دهد و اگر وصیت نامه مطابق با این شرایط تنظیم شود و احراز گردد و کلیه شرایط نیز وجود داشته باشد می تواند وصیت نامه را معتبر در نظر بگیرد و ورثه نیز موظف هستند که به وصیت نامه عمل کنند. در صورت عدم احراز شرایط، وصیت نامه شفاهی از سوی دادگاه معتبر به شمار نمی رود.
کلام آخر
در این مطلب پاسخ سوال آیا وصیت شفاهی اعتبار دارد؟ را در اختیار شما عزیزان قرار دادیم و امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات لازم را در این زمینه بدست آورده باشید. به این نکته نیز توجه داشته باشید که وصیت نامه شفاهی در خارج از دو شرایط مذکور فاقد اعتبار خواهد بود، در نتیجه بهتر است وصیت نامه به صورت کتبی تنظیم گردد.
