سقط جنین به طور قانونی
بدون شک یکی از اتفاق هایی که می تواند زندگی مشترک زوجین را تحت تاثیر قرار دهد، تولد فرزند است؛ اما گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که زوجین با مشورت یکدیگر تصمیم می گیرند فرزندشان به دنیا نیاید و اقدام به سقط جنین می کنند. البته به احتمال زیاد می دانید که سقط جنین از لحاظ شرعی و قانونی مورد پذیرش قرار ندارند و اگر مادری نسبت به این کار به طور غیر قانونی اقدام کند، مجرم است و مجازاتی برای وی درنظر گرفته خواهد شد. اما با این حال سقط جنین به طور قانونی نیز قابل انجام است که در ادامه در رابطه با آن صحبت خواهیم کرد تا با شرایط و ویژگی های مربوط به آن آشنا شوید.
چه شرایطی برای سقط قانونی جنین باید وجود داشته باشد؟
همانطورکه گفته شد، سقط جنین یکی از اقدامات پزشکی به شمار می آید، اما از آنجایی که جان جنین را که یک انسان زنده به حساب می آید می گیرد، فقه و اسلام آن را قبول نمی کنند و قانون نیز مخالف چنین اقدامی به شمار می آید؛ به این نکته توجه داشته باشید که سقط جنین در بسیاری از کشورها غیرقانونی است و این موضوع تنها به ایران مربوط نمی شود.
در حقوق کشور ما، دو نوع سقط جنین وجود دارد که این دو عبارتند از: سقط جنین به طور قانونی و سقط جنین به صورت غیرقانونی. سقط غیرقانونی همانطورکه از نامش پیداست، مورد پذیرش قانون نمی باشد و جرم به شمار می آید و به همین دلیل مجازات هایی را برای مادر و همچنین افراد دیگر که در این امر شریک هستند در نظر گرفته اند. در مقابل این موضوع، سقط جنین قانونی وجود دارد و منظور از آن این است که اگر یکسری شرایط مشخص شده وجود داشته باشد، قانون اقدام به سقط جنین را مجاز می داند. حال شاید برای شما سوال پیش آید که قانون چه شرایطی را برای این موضوع تعیین کرده است که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:
- اگر وجود جنین در رحم مادر مشکل و خطر جدی را برای خود مادر پیش آورد و تنها راه نجات سقط جنین باشد. البته توجه داشته باشید که در چنین موقعیتی سن جنین باید کمتر از 4 ماه باشد و علامت یا علائمی از دمیده شدن روح در جنین دیده نشود.
- اگر عدم سقط جنین باعث فوت خود جنین و مادر شود.
- اگر مشخص شود که جنین بیماری یا بیماری های ناهنجار که غیر قابل درمان هستند را دارد.
- خود زن، یعنی مادر باید رضایت نامه ای مبنی بر اینکه مشکلی با سقط ندارد امضا کند؛ البته این اعلام رضایت باید در حضور پزشک قانونی و با تکمیل یک فرم انجام شود.
مراحل سقط جنین به طور قانونی
اگر شرایط موردبررسی قرار گیرد و مشخص شود که مادر می تواند به طور قانونی جنین خود را سقط کند، مراحل باید به شکل قانونی سپری شوند. البته با تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، یکسری تحولات در مراحل سقط جنین به طور قانونی ایجاد شد که این مراحل با تغییرات ایجاد شده به شرح زیر می باشند:
- اگر شرایط فراهم باشد، مادر می تواند به یکی از مراکز پزشکی قانونی در شهر خود مراجعه کند و درخواست صدور مجوز سقط درمانی را مطرح کند.
- در هر شهر و در هر مرکز پزشک قانونی، کمیسیون سقط قانونی وجود دارد که درخواست های مربوط به سقط جنین را بررسی می کنند. در این کمیسیون یک قاضی ویژه، یک پزشک متخصص و یک پزشک قانونی مشغول به فعالیت هستند که در رابطه با این موضوع تصمیم گیری می کنند.
- پس از آنکه مادر درخواست خود را ثبت کند، ظرف یک هفته کمیسیونی که به آن اشاره شد تشکیل می شود تا به این موضوع رسیدگی کند. پس از آنکه شرایط به طور کامل بررسی شدند، رای نهایی توسط قاضی عضو کمیسیون صادر خواهد شد.
- حال اگر رای صادر شد و متقاضی نسبت به رای و حکم اعتراض داشت، می تواند ظرف یک هفته از صدور ابلاغ، شکایت خود را در شعبه یا شعب دادگاه تجدید نظر ثبت کند و دادگاه نیز موظف است ظرف یک هفته بررسی های دوباره را انجام دهد و رای جدید را صادر کند.
مدارک لازم برای ثبت درخواست سقط جنین قانونی
تا به اینجا در رابطه با سقط جنین به طور قانونی صحبت کردیم و اطلاعاتی را در رابطه با این موضوع در اختیارتان قرار دادیم؛ به طوری که اکنون شما می دانید که در چه شرایطی یک زن مجاز به سقط جنین می باشد و در چه موقعیتی اجازه چنین کاری ندارد. حال اگر مادری به دلیل وجود یکی از شرایط مجاز به انجام این کار باشد، باید ادعای خود را ثابت کند و مدارکی را در رابطه با این موضوع به پزشک قانونی ارائه دهد که در ادامه به معرفی این مدارک می پردازیم.
- مدارک هویتی شامل شناسنامه و کارت ملی مادر
- سونوگرافی اوایل بارداری
- مدارکی از قبیل اکوکاردیوگرافی، سونوگرافی ناهنجاری جنین یا نتایج آزمایش ژنتیک که اثبات کننده ناهنجاری جنین هستند
- اگر علت تقاضای سقط جنین بیماری خود مادر باشد، مدارک اثبات بیماری مادر نیز باید ارائه شود.
تا چند ماهگی سقط جنین مجاز خواهد بود؟
زمانی که داشتیم شرایط سقط جنین به طور قانونی را بررسی می کردیم، به این موضوع اشاره شد که در موارد مجاز سقط نیز محدودیت زمانی وجود دارد و اینگونه نیست که شما بتوانید هر زمان که خواستید نسبت به سقط اقدام کنید؛ از همین رو در ادامه توضیح خواهیم داد که سقط جنین تا چند ماهگی مجاز خواهد بود.
- اگر به دلیل وجود جنین در رحم، سلامتی و جان مادر به خطر بیفتد و هیچ راهی جز سقط برای رفع خطر وجود نداشته باشد، باید جنین کمتر از 4 ماه یا 16 هفته سن داشته باشد تا اجازه سقط صادر شود.
- اگر جنین بیماری ناهنجاری داشته باشد و این بیماری قابلیت درمان نداشته باشد و مادر در مشقت قرار گیرد، اگر جنین کمتر از 4 ماه سن داشته باشد، می توان با دریافت رضایت ولی او اجازه سقط را دریافت کرد.
- آخرین حالتی که وجود دارد، به زمانی مربوط می شود که جان مادر و جان جنین هردو در خطر باشد، به طوری که اگر جنین سقط نشود، مادر فوت خواهد کرد. در چنین شرایطی محدودیت زمانی وجود ندارد و در هر ماه از بارداری اجازه سقط صادر خواهد شد.
کلام آخر
در حقوق کشور ما سقط جنین دو حالت دارد که این دو حالت عبارتند از سقط جنین به طور قانونی و سقط جنین به طور غیر قانونی که ما در این مقاله در رابطه با سقط قانونی به طور کامل صحبت کردیم تا با تمام شرایط و مراحل مربوط به آن آشنا شوید و در موقعیت های ضروری از این اطلاعات استفاده کنید.