چگونگی مطالبه ثمن معامله؟ ⚖️【آپدیت آخر】

یکی از مواردی که در عقد بیع مطرح می شود، مطالبه ثمن معامله است. در عقد بیع امکان خرید و فروش اموال منقول و غیر منقول وجود دارد. بدین منظور باید به ازای دریافت مبیع، نسبت به پرداخت ثمن معامله اقدام شود. ثمن در واقع پولی است که در ازای انتقال مال از خریدار به فروشنده انتقال پیدا می کند. دریافت و مطالبه آن نیز اغلب به صورت همزمان با انتقال دارایی انجام می شود.

مطالبه ثمن معامله چگونه است؟

کسانی که درگیر معاملات می شوند همواره دغدغه هایی مانند مطالبه ثمن معامله را دارند. می توان گفت که رکن اصلی در معاملات بیع، ثمن معامله می باشد. ممکن است خریدار به بهانه های مختلف ثمن معامله را پرداخت نکند! در این صورت فروشنده باید دادخواستی مبنی بر مطالبه ثمن معامله ارائه دهد. در این خصوص بهتر است با بهترین وکیل کرمان مشورت شود. می توان گفت که در هر معامله چند رکن اصلی وجود دارد که عبارتند از:

• فروشنده: فروشنده کسی است که در برابر دریافت مبلغی معین، مورد معامله را به خریدار بدهد.
• خریدار: خریدار کسی است که در برابر پرداخت مبلغی معین، مورد معامله را دریافت نماید.
• ثمن: ثمن معامله به مبلغی گفته می شود که خریدار به منظور دریافت مورد معامله باید به فروشنده پرداخت کند.
• مبیع: بیع به مورد معامله گفته می شود.

با توجه به موارد بالا کاملا مشخص است که ثمن همان پولی است که در ازای دریافت مورد معامله باید توسط خریدار به فروشنده پرداخت شود. در برخی مواقع خریدار از این کار امتناع می ورزد و همین کار زمینه را برای مطالبه ثمن معامله از طریق ثبت شکایت فراهم می کند. استرداد ثمن معامله در مقاله ای جداگانه ذکر شده است.

انواع ثمن معامله

همانطور که ذکر شد به مبلغ مورد توافق بین فروشنده و خریدار در ازای مال، ثمن معامله گفته می شود که دارای انواع مختلفی است. روش های پرداخت اقساطی، مدت دار و نقدی در این خصوص مطرح می شوند. به منظور آشنایی بیشتر با روش مطالبه ثمن معامله ما در این بخش به انواع ثمن معامله اشاره خواهیم کرد.

1. پرداخت ثمن به صورت اقساطی

 گاهی به صورت توافقی، فروشنده و خریدار تصمیم می گیرند که مبلغ ثمن معامله به صورت اقساطی در زمان های مشخصی پرداخت شود. این نوع ثمن معامله بسیار متداول است و منع قانونی نیز ندارد. در نتیجه بسیاری از قراردادها به این شیوه منعقد می شوند.

2. پرداخت ثمن به صورت مدت دار

 برخی اوقات به منظور پرداخت ثمن معامله، زمانی تعیین می شود که مورد توافق طرفین می باشد. در نتیجه باید خریدار در تاریخ مشخص شده نسبت به پرداخت ثمن اقدام نماید. می توان گفت که این مورد اغلب با دریافت ضمانت هایی بین دو طرف همراه است و گاهی به دلیل آشنایی دو طرف بدون ضمانت قرارداد به این صورت تنظیم می شود.

3. پرداخت ثمن به صورت نقدی

 در صورتی که ثمن معامله در زمان عقد قرار داد پرداخت گردد، نوع پرداخت نقدی است. این نوع ثمن با نام ثمن حال نیز شناخته می شود. انتخاب هر کدام از این روش ها بستگی توافق و نظر دو طرف دارد. بدیهی است که عدم پرداخت ثمن از طرف خریدار در هر کدام از این موارد می تواند به صورت قانونی پیگیری شود. وصول ثمن معامله از طریق دادگاه پیگیری می شود و مراحل مختلفی دارد.

نحوه وصول ثمن معامله در دادگاه

برای مطالبه ثمن معامله گاهی نیاز به مراجعه به دادگاه است. فروشنده باید در این مواقع در این خصوص دادخواستی را تنظیم و به دادگاه ارائه کند. طرفین دعوی در این صورت خواهان (فروشنده) و خریدار هستند. مرجع صالح برای رسیدگی اولیه به این نوع شکایت، دادگاه عمومی و انقلاب می باشد. خواهان باید شکایت را در دادگاهی مطرح نماید که در حوزه قضایی خریدار(خوانده) باشد.

بر اساس قوانین فروشنده باید به منظور وصول ثمن معامله باید ابتدا دادخواستی را در دفتر خدمات قضایی ثبت کند. این دادخواست باید شامل اطلاعات زیر باشد:

• ذکر اطلاعات هویتی مانند نام، نام خانوادگی و …خواهان و خوانده
• ذکر آدرس محل سکونت و شغل خواهان و خوانده
• بیان تعهداتی که بر اساس آن خواهان خود را محق مطالبه بداند.
• مواردی که دادگاه از خواهان خواسته باشد.
• ذکر دلایل و مدارک مبنی بر ادعای ثمن معامله مانند مدارک مکتوب قراردادها و …
• درج امضاء

مدارک مورد نیاز برای مطالبه ثمن معامله

عدم پرداخت ثمن معامله از سوی خریدار می تواند موجب شود که فروشنده از وی شکایت کند. مدارک مورد نیاز برای مطالبه ثمن معامله عبارتند از:

• ارائه کارت ملی به منظور ثبت نام در سامانه ثنا به آدرس ir
• ارائه دادخواستی مبنی بر وصول ثمن معامله
• پرداخت هزینه های مربوط به دادرسی
• ارائه قراردادی که در آن میزان ثمن معامله ذکر شده باشد.
• حضور شهود یا ارائه استشهادیه

مراحل رسیدگی به مطالبه ثمن معامله

در صورت کامل بودن مدارک مطالبه ثمن معامله، پرونده مورد نظر برای بررسی بیشتر به مرجع قضایی فرستاده خواهد شد. در مواقعی که میزان ثمن معامله کم باشد، شورای حل اختلاف در این خصوص رسیدگی های لازم را انجام خواهد داد. اگر مبلغ ثمن معامله بالا باشد باید دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده در این خصوص تصمیم گیری لازم را انجام دهد.

بعد از بررسی های صورت گرفته در خصوص ثمن معامله، حکم صادر می شود. 20 روز زمان از تاریخ ابلاغ فرصت تجدید نظر وجود دارد و در صورتی که ابلاغیه به خوانده نرسیده باشد،20 روز دیگر نیز زمان در نظر گرفته می شود تا از ابتدا پرونده مورد بررسی قرار گیرد.

در مرحله آخر، حکم نهایی در خصوص وصول ثمن معامله صادر خواهد شد و فرد محکوم باید ثمن معامله را در مدت 10 روز پرداخت کند. گاهی خریدار یک مال را به دادگاه معرفی می کند و یا می تواند در این خصوص درخواست اعسار (عدم دسترسی به مال یا عدم کفایت دارایی) دهد. در این صورت دادگاه شرایط وی را مورد بررسی قرار خواهد داد.

اثبات عدم پرداخت ثمن معامله

فروشنده باید در زمان برگزاری دادگاه نسبت به اثبات عدم پرداخت ثمن معامله اقدام کند. در این راستا در درجه اول مدارک و مستندات باید ارائه شود. معمولا پرینت حساب بانکی در این خصوص می تواند راهگشا باشد. گاهی نیز از طریق شهادت شهود باید برای مطالبه ثمن معامله اقدام شود. در هر صورت دادگاه باید علاوه بر مدارک فروشنده، مدارک و مستندات خریدار را نیز بررسی کند تا بتواند تصمیم مناسب در این خصوص را اتخاذ نماید.

مطالبه ثمن معامله بعد از انتقال سند

ممکن است گاهی اوقات معامله اموال بین دو طرف به صورت دوستانه انجام شود. در این صورت حتی با وجود ثبت قرارداد، ثمن معامله بعدا دریافت شود. مطالبه ثمن معامله بعد از انتقال سند اغلب بین افراد آشنا و مورد اعتماد صورت می گیرد. در این حالت ممکن است خریدار تمام یا بخشی از ثمن معامله را پرداخت نکند. به دلیل اینکه در سند و قرارداد قید شده است که فروشنده ثمن معامله را دریافت کرده است، در این خصوص باید با وکیل حقوقی مشورت شود.

مطالبه ثمن معامله با خسارت تاخیر تادیه

مطالبه ثمن معامله گاهی با خسارت تاخیر تادیه همراه است. به این معنی که خریدار در زمان تعیین شده، مبلغ ثمن را پرداخت نکند و در این خصوص تاخیر داشته باشد. در این حالت وی باید علاوه بر پرداخت مبلغ ثمن، خسارت تاخیر تادیه را نیز پرداخت نماید. این مبلغ به عنوان جبران خسارت ناشی از عدم پرداخت ثمن در زمان تعیین شده باید واریز شود. مبنای محاسبه خسارت تاخیر تادیه نیز بر اساس قانون مدنی ایران، نرخ شاخص بانک مرکزی می باشد.

کلام آخر

هر معامله دارای رکن هایی مانند فروشنده، خریدار، ثمن معامله و بیع می باشد. ثمن معامله به مبلغی گفته می شود که خریدار باید در ازای دریافت مورد معامله به فروشنده پرداخت کند. این مبلغ ممکن است به صورت اقساطی، مدت دار و یا به صورت نقدی پرداخت شود. در صورت عدم پرداخت ثمن معامله، زمینه برای وصول و مطالبه ثمن معامله فراهم می شود. بهتر است در این راستا با وکیل حقوقی مشورت شود تا مراحل بررسی پرونده با سرعت بیشتری طی شوند.