خلع ید چیست؟ ارکان دعوای خلع ید
خلع ید چیست و ارکان شکایت آن چه هستند از سوالات پرتکرار است که ما در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. در این راستا اغلب مواردی مانند خلع ید مشاعی، نمونه دادخواست خلع ید، رد دعوی خلع ید، رای وحدت رویه خلع ید، خلع ید ملک ورثه ای و دادخواست خلع ید و اجرت المثل نیز ممکن است مطرح شوند.
حتما تا به حال شنیده اید که این امکان وجود دارد که برخی از افراد ملک دیگران را تصرف می کنند. خلع ید نیز درواقع مربوط به همین مورد است و در واقع یک اصطلاح حقوقی و فقهی است که اشاره دارد به جلوگیری از ادامه تصرف غیر قانونی مال منقول با غیر منقول.
در ماده 308 قانون مدنی این موضوع با عنوان غصب آورده شده است و توضیحات مفصلی از آن وجود دارد. با توجه به این گفته می توان پی برد که اصطلاح خلع ید به طور صریح در این ماده نیامده ست و با استفاده از واژه غصب به آن اشاره شده است؛ اما در ماده 43 قانون اجرای مدنی از واژه خلع ید مشاعی استفاده شده است.
باید گفت که شکایت خلع ید یک دعوای مالی می باشد و اگر مال مورد نظر غیر منقول باشد، هزینه دادرسی بر اساس ارزش منطقه دریافت می شود. خلع ید معنایی بسیار نزدیک با مفاهیمی مانند رفع تصرف عدوانی یا تخلیه ید دارد. به همین دلیل باید در خصوص تفاوت این واژه ها مطالعه بیشتری کرد. موارد دیگری از تصرف ملک وجود دارند مانند شکایت از شهرداری بابت تصرف زمین که در این خصوص مقاله ای جداگانه ای منتشر شده است.
خلع ید چیست و انواع آن کدامند؟
خلع ید چیست سوالی است که ما در این بخش به آن پاسخ خواهیم داد. در این خصوص باید گفت که در این نوع دعوی فرد مالک قصد دارد که فردی که ملک را تصرف کرده است از ملکش خارج کند. فردی که مالک مال غیر منقول است باید سند مالکیت در دست داشته باشد. بعد از آماده کردن سند وی باید به دادگاه محل مال غیر منقول برود و درخواست خود را ارائه دهد.
مالکیت بلامنازع از شروط اصلی برای طرح شکایت در این خصوص می باشد. منظور از مالکیت بلامنازع داشتن سند است که بتواند موجب اثبات مالکیت وی شود. گاهی اوقات فردی مالک است اما مدرکی برای اثبات حرفش ندارد. در این صورت وی باید اثبات ملک را به دادگاه بدهد و بعد از آن شکایت خلع ید را ارائه کند.
ما در این بخش در خصوص انواع خلع ید نیز قصد داریم که صحبت کنیم. در این خصوص باید گفت که شکایت خلع ید به 3 دسته اصلی تقسیم می شود که عبارتند از:
- خلع ید برای دعوای مالکیت: در این حالت که اصلی ترین نوع آن است، مالک می خواهد تصرف ملک یا زمین خود را رفع کند.
- خلع ید برای دعوای تخلیه: در این حالت دعوی بر این اساس است که خوانده روی ملک مورد نزاع به صورت قانونی مالکیت دارد اما خواهان این ادعا را دارد که ادامه تصرف وی بر ملک با بر خلاف قرارداد بین طرفین است. با توجه به این موضوع بین طرفین یک قرارداد وجود دارد.
- خلع ید برای دعوای تصرف: در این حالت خلع ید برای تصرف عدوانی مطرح می شود که منظور از آن جلوگیری از حق و مزاحمت است. این مورد باید به صورت کیفری و حقوقی مطرح شود.
دادخواست خلع ید به چه صورت است؟
در ادامه بحث اینکه خلع ید چیست باید در خصوص دادخواست آن در دادگاه نیز مطالبی را بیان کنیم. دادخواست خلع ید از طریق مراجعی مانند دفتر خدمات الکترونیک قضایی باید ارائه شود. در این حالت شخصی که مالک یک مال غیر منقول می باشد و اموالش غصب شده است از دادگاه تقاضا دارد که به دادخواست وی رسیدگی شود.
اطلاعات هویتی خواهان و خوانده ها و مدارک اثبات مالکیت باید ارائه شوند. باید تمامی قواعدی که در قانون وجود دارند و ثبت شوند در این خصوص به درستی رعایت شوند. تنها در این صورت مالک می تواند به نتیجه مطلوب دست پیدا کند. بعد از اینکه دادخواست تنظیم شد، باید به دادگاه ارسال شود. مراحل دادخواست خلع ید عبارتند از:
- ثبت نام مالک در سامانه ثنا به صورت اینترنتی یا حضوری
- ثبت درخواست خلع ید در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی
- تشکیل پرونده در دادگاه و مشخص شدن زمان رسیدگی به آن در جلسه دادگاه
- صدور رای نهایی توسط دادگاه
ارکان خلع ید کدامند؟
ما در این مقاله در خصوص این موضوع که خلع ید چیست مطالبی ذکر شد. حال قصد داریم در خصوص ارکان خلع ید نیز موارد را ذکر کنیم که عبارتند از:
- باید موضوع دعوا غیر منقول باشد.
- مدعی علیه باید استیلا و وضع ید شود.
- تصرف متصرف عدوانی باشد.
- خواهان دارای مالکیت اثبات شده باشد.
کلام آخر
اینکه خلع ید چیست و چه ارکانی دارد به طور کامل در این مقاله شرح داده شد. با توجه به مطالب ذکرشده باید گفت که در صورتی که مال غیر منقول کسی غصب شود، فرد مالک می تواند دادخواست خلع ید را به دادگاه ارائه کند. منظور از این دادخواست این است که دست متصرف از زمین یا ملک کوتاه شود. این نوع شکایت را می توان از طریق مشورت با وکیل باتجربه ملکی پیگیری کرد تا در مدت زمان کمتری به نتیجه برسد.
